Vesso(-de-fourèst)
Ervilia sylvatica
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Vesce des bois.
Descripcioun :Aquelo grando vesso, dóu gènre Ervilia, se vèi dins lis Aup fin qu'en Savoìo. Trachis dins lis óuriero de bos e li melounié. Li vesso d'aquéu gènre pulèu nouvèu se destrìon dóu gènre Vicia emé mai 5 parèu de fuioun i fueio, uno dóusso de mens de 6 grano e mai enca. Aquelo, emé si flour blanco raiado de vióulet se recounèis eisadamen.
Usanço :Ramenten qu'èi pas counseia de manja de grano de vesso, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 200 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Ervilia
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 11 à 14 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 700 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Melounié
- Bos clar
- Óuriero de bos
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éuropenco-Ouèst-asiatico
Ref. sc. : Ervilia sylvatica (L.) Schur, 1853
(= Vicia sylvatica L., 1753 )
Pebre-d'ase
Satureja montana
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Pebre-d'ai, Isop.
Noms en français : Sarriette des montagnes, Sarriette vivace.
Descripcioun :Lou pebre-d'ai es uno planto redoulènto bèn couneigudo de nòsti mountagno. Trachis souvènt en gròssi mato denso de flour blanco à roso. Flouris pulèu à la fin de l'estiéu.
Usanço :Es proun couneigu "pèr n'en perfuma lei toumo" (O. Madon, op.cit. p.153) o lou boudin. Se fai uno meno de soupo, la "soupo dóu pastre" pèr li proublèmo de digestioun o d'estoumac : "Fasès bouli coume uno infusioun voste pebre-d'ase dins la casseirolo, pièi quant a bouli, arrestas lou fiò, levas voste pebre-d'ase, ié metès la pasta, pièi la pasta pren aquéu perfum" ib. Ei couneigu tambèn pèr èstre acalourant.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Satureja
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Tepiero seco
- Relarg à jóuinis aubret
- Ribo d'aigo
- Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Satureja montana L., 1753